فیلادِلْفیا (به انگلیسی: Philadelphia) پنجمین شهر پرجمعیت ایالات متحده آمریکا است. این شهر دومین شهر بزرگ ساحل شرقی آمریکا بعد از نیویورک و شهر مهم ایالت پنسیلوانیا است.
فیلادلفیا اولین پایتخت آمریکا بوده و قانون اساسی آمریکا در این شهر و در تالار استقلال این شهر به امضا رسیدهاست.[۱]
رودخانه سکوکل و رودخانه دلاویر از این شهر میگذرند.
در سال ۱۶۹۲ ویلیام پن (به انگلیسی: William Penn) شهر فیلادلفیا (به انگلیسی: Philadelphia) را تأسیس کرد. ویلیام پن میخواسته که فیلادلفیا مرکز پنسیلوانیا باشد.
بنیانگذاران ایالات متحده آمریکا طی جنگ استقلال آمریکا (به انگلیسی: The American War of Independence) [جنگ انقلاب آمریکا
(به انگلیسی: The American Revolutionary War)] در فیلادلفیا ملاقات میکردند. فیلادلفیا محل اولین کنگره قارهای (به انگلیسی: First Continental Congress)
و دومین کنگره قارهای (به انگلیسی: Second Continental Congress) و کنوانسیون مشروطه (به انگلیسی: Consitutional Convention) بود.
اعلامیه استقلال (به انگلیسی: The Declaration of Independence) در سال ۱۷۷۶ در تالار استقلال (به انگلیسی: Independence Hall) در فیلادلفیا امضا شد. اعلامیه استقلال مشتمل بر چند اصول بنیادی آمریکا مثل آزادی و حقوق طبیعی است.
ناقوس آزادی (به انگلیسی: The Liberty Bell) در مرکز ناقوس آزادی (به انگلیسی: The Liberty Bell Center) در فیلادلفیا قرار دارد. روی ناقوس آزادی کلمات کتاب مقدس راجع به آزادی حک شدهاند. ناقوس آزادی یک نماد استقلال آمریکا و همکاری آمریکایی طی جنگ استقلال آمریکا است.
از مشاهیر فرهنگی برجسته این شهر میتوان به لوئی کان و بنجامین فرانکلین، و از مراکز جذب گردشگری این شهر موزه هنر شهر فیلادلفیا و مؤسسه فرانکلین را میتوان نام برد. این شهر معروف به داشتن خوراکیهای خاص خود است. معروفترین این خوراکیها، «ساندویچ استیک پنیر فیلی» (به انگلیسی: Philly Cheesesteak) است که عمدتاً در جنوب شهر توسط دو مغازه رقیب هم به نامهای پتز (Pat's) و جینوز (Geno's) تهیه میشود.
کتابخانه آزاد فیلادلفیا در ۱۸۹۱ تأسیس شد.
سازمان ترابری جنوب شرقی پنسیلوانیا در سال ۱۹۶۵ با هدف ارائه خدمات ترابری ریلی و اتوبوسرانی در شهر فیلادلفیا تأسیس شدهاست. اولین قطار شهریِ فیلادلفیا، در سال ۱۹۰۷ راهاندازی شده و هماکنون این شهر ۷۵ ایستگاه مترو دارد.
همچنین قطارشهری پاتکو اسپیدلاین سیستم ترابری ریلی مابین شهرهای فیلادلفیا و شهرستان کمدن است که در سال ۱۹۶۹ تأسیس شده و ۱۳ ایستگاه و ۲۳ کیلومتر طول دارد.
این شهر تقریباً در تمام رشتههای ورزشی مهم دارای باشگاه حرفهای در سطح لیگهای سراسری است.
تیمهای فوتبال فیلادلفیا یونیون و فیلادلفیا ایندپندنس، فوتبال آمریکایی فیلادلفیا ایگلز، تیم هاکی روی یخ فیلادلفیا فلایرز، تیم بیسبال فیلیز و تیم بسکتبال فیلادلفیا سونتی سیکسرز از این شهرند